خواږه ولنې یا بادیان
Fennel
فقد ورد عن السنوت عدة أحاديث، فقد ورد عن إبراهيم عن أبي عبلة قال: سمعت عبدالله ابن أم حرام وهو ممن صلى مع النبي صلى الله عليه وسلم القبلتين "عليكم بالسنا والسنوت، فإن فيهما شفاء من كل داء". اخرجه ابن ماجة في السنن. وذكر عبدالملك بن حبيب قال: عن أنس بن مالك رضي الله عنه ان رسول الله صلى الله عليه وسلم قال "عليكم بأربع فيهن شفاء من كل داء إلاّ من السام (وهو الموت)السنا والسنوت والثغاء والحبة السوداء"
خواږه ولنې موږ اوتاسو ښه پیژنو او په هر کور کی موجود دی رنځ پوهان یې په عربی سنوت ، شمر، رازیانج نوموی علمی نوم یې Foeniculum vulgare دخوږو ولنو دانی او تازه پانی استعمالیږی
په خوږو ولنو کی Anethole او Fenchonp h, مرکب Esthagole او ویټامین ای ، بی، سی ، فوسفور ، کلسیم ، ګوګړ ،اوسپنه او پوتاشیم وجود لری
اولين رنځپوهان وایې خواږه ولنې سده خلاصوی او دید زیاتوی ، شیدې ډیروی ، بولی زیاتوی ، ډبره ویلي کوی ، دګیډی بادونه سموی او که دود سی دسر درد سموی دزاریاتو ضرر کموی
نوی څیړنی ښی چی المان ثابته کړی ده چی خواږه ولنی دافضله طبی بوټو څخه شمیرل کیږی دمعدې سټریا سموی، او دهضم مشاکل ، باد او بریښ یو ښه درمل دی ښه طریقه دخوړو یې داده چی خواږه ولنې میده سی اود یوه ګیلاس شېدو سره وچیښل سی دهغو ماشومانو چی عمر یې تر دوه کلنی پورته وی دباد او بریښ دپاره یوه کوچنې کاچوغه میده خواږه ولنې و یوکوچنی ګیلاس اوبو ته ورواچوی او 15 دقیقې یې پریږدی بیا یې صاف کړی او دخوږو ولنو صافی کړل سوی اوبه دماشوم په شېدو کډی کړی
علما دا هم وایې چی په خوږو ولنو کی استراجول مرکب دی ددی تاثیر د ښځینه هورمون سره یوشانتی تاثیر لری یعنی ښځینه هورمون زیاتوی او دنارینو جنسی رغبت کموی
خواږه ولنی بلغم لیری کوی او تنفسی جهاز ته زیاته ګټه رسوی ، نس ناستی چی دمیکروب له وجهی منځ ته راغلی وی هغه نس ناستی سموی
دخوږو ولنو دخوړولو طریقه :
»دهضم داضطراب او قبض دپاره یوه دمستو کاچوغه میده خواږه ولنی په یوه ګیلاس اوبو کی 20 دقیقې واچوی وروسته ټوله وچیښی دوه وخته سهار او ماښام
» دبولی مشلاتو دپاره لکه دپښتورګی ډبره یوه کاچوغه میده خواږه ولنی او یوه کاچوغه دخوږو ولنو میده نارونه په یوه ګیلاس ایشل سوو اوبو کی 15 دقیقې پریږدی وروسته ټوله چیښل کیږی یو ګلاس سهار او یو ګیلاس ما ښام
» خواږه ولنی او دخوږو ولنو نارونه ټوله وایشوی دخولی او ورۍ داتهاب دپاره یې غرغړه کړی
» دماشو مانو دنس دبریښ دپاره دخوږو ولنو پاڼی وایشوی وماشوم ته ایماله ورکول کیږی
خواږه ولنی وټوخ ، ربو ، دحنجری التهاب ، پښتورګی ، مثانې او مسالک بولی ته زیاته ګټه رسوی
حامله میرمن که لږ څه خواږه ولنی وایشوی او یې وچیښی دمعدی اضطراب ، دګیډی بادونه، قی ، دسر ګرځیدل سموی
دماشوم مور که دورځی دوه یا دری کوچنی ګیلاسه ایشول سوی خواږه ولنی وچیښی شېدی یې ډیروی
دخوږو ولنو خارجی استعما ل :
» دخوږو ولنو نارونه که وایشول سی او غر غړه سی دورۍ او خولی التهاب ته زیاته ګټه رسوی او هغو کسانو ته چی لوست او لیکل زیات کوی که سترګی په ټاکور سی وستر ګو ته زیاته ګټه رسوی او دسترګو ستړیاختموی
» دخوږو ولنو تازه پاڼی که ددو پښو تر مځ زخم باندی وتړل سی زخم جوړوی
»که وایشول سی او پر ګیډه وتړل سی دګیډی دردونه سموی
دپام وړ : که دخوږو ولنو تیل زیات وخوړل سی دسرګرځیل ، بدن چکی کیدل ، او دزړه په حرکت کی سستی پداکوی
دپام وړ : بلاربی میرمنی دی خواږه ولنی زیات نه خوری که لږ څه په خوراکی موادو کی ګډوی پروانه لری لاکن دډیر خوراک څخه باید چی ډډه وشی
فقد ورد عن السنوت عدة أحاديث، فقد ورد عن إبراهيم عن أبي عبلة قال: سمعت عبدالله ابن أم حرام وهو ممن صلى مع النبي صلى الله عليه وسلم القبلتين "عليكم بالسنا والسنوت، فإن فيهما شفاء من كل داء". اخرجه ابن ماجة في السنن. وذكر عبدالملك بن حبيب قال: عن أنس بن مالك رضي الله عنه ان رسول الله صلى الله عليه وسلم قال "عليكم بأربع فيهن شفاء من كل داء إلاّ من السام (وهو الموت)السنا والسنوت والثغاء والحبة السوداء"
خواږه ولنې موږ اوتاسو ښه پیژنو او په هر کور کی موجود دی رنځ پوهان یې په عربی سنوت ، شمر، رازیانج نوموی علمی نوم یې Foeniculum vulgare دخوږو ولنو دانی او تازه پانی استعمالیږی
په خوږو ولنو کی Anethole او Fenchonp h, مرکب Esthagole او ویټامین ای ، بی، سی ، فوسفور ، کلسیم ، ګوګړ ،اوسپنه او پوتاشیم وجود لری
اولين رنځپوهان وایې خواږه ولنې سده خلاصوی او دید زیاتوی ، شیدې ډیروی ، بولی زیاتوی ، ډبره ویلي کوی ، دګیډی بادونه سموی او که دود سی دسر درد سموی دزاریاتو ضرر کموی
نوی څیړنی ښی چی المان ثابته کړی ده چی خواږه ولنی دافضله طبی بوټو څخه شمیرل کیږی دمعدې سټریا سموی، او دهضم مشاکل ، باد او بریښ یو ښه درمل دی ښه طریقه دخوړو یې داده چی خواږه ولنې میده سی اود یوه ګیلاس شېدو سره وچیښل سی دهغو ماشومانو چی عمر یې تر دوه کلنی پورته وی دباد او بریښ دپاره یوه کوچنې کاچوغه میده خواږه ولنې و یوکوچنی ګیلاس اوبو ته ورواچوی او 15 دقیقې یې پریږدی بیا یې صاف کړی او دخوږو ولنو صافی کړل سوی اوبه دماشوم په شېدو کډی کړی
علما دا هم وایې چی په خوږو ولنو کی استراجول مرکب دی ددی تاثیر د ښځینه هورمون سره یوشانتی تاثیر لری یعنی ښځینه هورمون زیاتوی او دنارینو جنسی رغبت کموی
خواږه ولنی بلغم لیری کوی او تنفسی جهاز ته زیاته ګټه رسوی ، نس ناستی چی دمیکروب له وجهی منځ ته راغلی وی هغه نس ناستی سموی
دخوږو ولنو دخوړولو طریقه :
»دهضم داضطراب او قبض دپاره یوه دمستو کاچوغه میده خواږه ولنی په یوه ګیلاس اوبو کی 20 دقیقې واچوی وروسته ټوله وچیښی دوه وخته سهار او ماښام
» دبولی مشلاتو دپاره لکه دپښتورګی ډبره یوه کاچوغه میده خواږه ولنی او یوه کاچوغه دخوږو ولنو میده نارونه په یوه ګیلاس ایشل سوو اوبو کی 15 دقیقې پریږدی وروسته ټوله چیښل کیږی یو ګلاس سهار او یو ګیلاس ما ښام
» خواږه ولنی او دخوږو ولنو نارونه ټوله وایشوی دخولی او ورۍ داتهاب دپاره یې غرغړه کړی
» دماشو مانو دنس دبریښ دپاره دخوږو ولنو پاڼی وایشوی وماشوم ته ایماله ورکول کیږی
خواږه ولنی وټوخ ، ربو ، دحنجری التهاب ، پښتورګی ، مثانې او مسالک بولی ته زیاته ګټه رسوی
حامله میرمن که لږ څه خواږه ولنی وایشوی او یې وچیښی دمعدی اضطراب ، دګیډی بادونه، قی ، دسر ګرځیدل سموی
دماشوم مور که دورځی دوه یا دری کوچنی ګیلاسه ایشول سوی خواږه ولنی وچیښی شېدی یې ډیروی
دخوږو ولنو خارجی استعما ل :
» دخوږو ولنو نارونه که وایشول سی او غر غړه سی دورۍ او خولی التهاب ته زیاته ګټه رسوی او هغو کسانو ته چی لوست او لیکل زیات کوی که سترګی په ټاکور سی وستر ګو ته زیاته ګټه رسوی او دسترګو ستړیاختموی
» دخوږو ولنو تازه پاڼی که ددو پښو تر مځ زخم باندی وتړل سی زخم جوړوی
»که وایشول سی او پر ګیډه وتړل سی دګیډی دردونه سموی
دپام وړ : که دخوږو ولنو تیل زیات وخوړل سی دسرګرځیل ، بدن چکی کیدل ، او دزړه په حرکت کی سستی پداکوی
دپام وړ : بلاربی میرمنی دی خواږه ولنی زیات نه خوری که لږ څه په خوراکی موادو کی ګډوی پروانه لری لاکن دډیر خوراک څخه باید چی ډډه وشی